Izrael i Palestynę (Zachodni Brzeg Jordanu) odwiedziliśmy na przełomie 2019 i 2020 r., spędzając tam Boże Narodzenie. Poniżej znajdziecie wskazówki, które na pewno przydadzą Wam się podczas podróży do Izraela.
Izrael i Palestyna to marzenie wielu podróżników, co nie dziwi biorąc pod uwagę znaczenie historyczno – religijne tej części Świata. Izrael to państwo, na którego terenie leżą najważniejsze (lub jedne z najważniejszych) miejsc dla trzech religii monoteistycznych, a więc: Chrześcijaństwa, Judaizmu i Islamu. Pomimo, że te trzy religie głoszą umiłowanie pokoju, właśnie z ich powodu na tych ziemiach trwa odwieczny konflikt. Konflikt, który nie ma „dobrych” i „złych”, konflikt, który przygaszony może wybuchnąć w każdym momencie. Świadomość tego towarzyszyła nam przez całą podróż po Izraelu i Palestynie i pozwoliła choć trochę przypatrzeć się codziennemu życiu mieszkańców. Zapraszamy Was do przeczytania wpisów o podróży przez Izrael w niespokojnym czasie bombardowań.
Nasz wyjazd trwał 16 dni i obejmował trasę biegnącą przez Izrael, Palestynę (Zachodni Brzeg Jordanu) oraz Jordanię. Wpis o Izraelu podzieliliśmy na trzy części – oto pierwsza z nich, która dotyczy wskazówek praktycznych, natomiast w kolejnych wpisach dowiecie się, co zobaczyć w Izraelu i czy warto odwiedzić Palestynę. O Jordanii przeczytacie w odrębnym wpisie.
Izrael i Palestyna- kiedy lecieć?
Izrael i Palestynę można teoretycznie zwiedzać cały rok, w zależności od tego, co chcemy robić. Jeśli chcemy czas poświęcić plażowaniu – najlepiej pojechać tam między kwietniem a czerwcem lub od września do listopada. Jeśli macie zamiar pozwiedzać niezliczoną ilość miejsc wartych uwagi – jedźcie tam między grudniem a marcem. Lato (lipiec, sierpień) to czas dla fanów wysokich (bardzo wysokich) temperatur.
Nasza podróż miała miejsce pod koniec grudnia. Trafiliśmy na dość dobrą pogodę – temperatura oscylowała wokół 15-20 stopni, dwa dni było pochmurnie, zimno i deszczowo.
Loty do Izraela
Kupno lotu do Izraela to jeden z najłatwiejszych i najtańszych punktów wycieczki. Do Tel-Awiwu lub Eilatu lata Wizzair oraz Ryanair. Ceny lotów są niskie, często można je kupić w promocji za kilkadziesiąt złotych (bez bagażu). Dodatkowo trasę Polska – Izrael obsługuje także LOT. Cena bagażu może przewyższyć cenę samego biletu lotniczego, więc weźcie to pod uwagę przeglądając ceny w internecie. Nasza rada: jeśli zamierzacie wziąć ze sobą jedzenie, przyda wam się duży bagaż. Dalej przekażemy Wam więcej informacji na temat jedzenia i kosztów, co pozwoli Wam podjąć decyzję w tym zakresie.
Izrael i Palestyna są łatwo dostępnymi miejscami z Polski, organizacja transportu do Izraela nie będzie stanowiła żadnego problemu.
Izrael i Palestyna- Obowiązek wizowy
Wiza turystyczna do Izraela nie jest wymagana dla obywateli Polski, ale konieczne jest uzyskanie zezwolenia na pobyt turystyczny. Takie pozwolenie wydawane jest na lotnisku lub przejściu granicznym i ważne jest 3 miesiące. O temacie kontroli granicznych w Izraelu krążą już niemal legendy. W naszej opinii przebieg kontroli nie jest problematyczny. Przy wjeździe praktycznie nie ma z tym żadnych problemów, przy wyjeździe należy odpowiedzieć na kilka-kilkanaście pytań, ale również nie jest to szczególnie uciążliwe. Wyjeżdżaliśmy z Izraela z pieczątkami Jordanii, Emiratów, Egiptu i wielu innych krajów, które nie są przez Izrael lubiane – mimo to nie było z tym żadnych problemów. W Izraelu bezpieczeństwo to priorytet, stąd też takie a nie inne zasady kontroli podróżnych.
Wjazd do Palestyny nie stanowi problemu- wygląda to jak przejazd przez ufortyfikowane przejście graniczne, ale odbywa się to płynnie i bez biurokracji.
Izrael i Palestyna – szczepienia i kwestie zdrowotne
Zgodnie z informacjami z Wojskowego Instytutu Medycznego (www.medycynatropikalna.pl) w Izraelu nie występują szczepienia obowiązkowe. Zalecane są podstawowe szczepienia podróżnicze przeciw WZW A, B, dur brzuszny, wścieklizna i błonica/tężec/krztusiec. W Izraelu jest czysto, opieka medyczna jest na wysokim poziomie. Standardowe ubezpieczenia turystyczne dostępne w Polsce obejmują swoim zasięgiem zarówno Izrael jak i Zachodni Brzeg Jordanu.
Izrael i Palestyna- główne koszty
IZRAEL JEST DROGI! Czytając różne fora internetowe czasem trudno uwierzyć w to, co jest tam napisane w zakresie cen. Niestety w większości przypadków jest to prawda. Ceny niemal wszystkiego są bardzo wysokie.
Jedzenie i noclegi
- Izrael – ceny jedzenia – w sklepach spożywczych ceny są ok 50%-200% wyższe niż w Polsce, dla przykładu:
- mleko w kartonie: 6-10 zł
- chleb: 7-20 zł
- mięso (surowe): 40-60 zł/kg
- piwo w puszce: 7-20 zł/szt
- woda w butelce 1,5l: 3-5 zł
Ceny w restauracjach są znacznie wyższe niż w Polsce. Pizza w Jerozolimie (stare miasto) to koszt 60-70 zł, zwykły falafel i hummus (przekąska) – od 15 zł wzwyż. Sok z granatu (kubek) 15-20 zł. Hamburger + frytki – 50 zł, piwo w restauracji – 30 zł.
W internecie znajdziecie polecane i tańsze restauracje i bary. Warto sobie zapisać te informacje i na miejscu kierować się od razu tam. My przede wszystkim polecamy sieć sklepów Cofix – wiele rzeczy po 5-6 zł (w tym dobra kawa!!). Sklepów jest dużo w Tel Awiw i Jerozolimie.
Nasza rada: Jeśli podróżujecie mając na względzie budżet wyjazdu, weźcie ze sobą trochę jedzenia i przygotowujcie je sobie we własnym zakresie, to istotnie ograniczy koszty przy niewielkim nakładzie czasu i pracy. Biorąc jedzenie warto wykupić większy bagaż rejestrowany. Zdecydowaną większość jedzenia można także przewieźć w bagażu podręcznym.
Noclegi w Izraelu
Korzystaliśmy z booking.com i airbnb wynajmując apartamenty (mieszkania) z kuchnią, dzięki czemu mogliśmy samodzielnie przygotowywać śniadania i kolacje. Ceny noclegów w okresie świąt są wysokie. Dla przykładu w okresie świąt w Jerozolimie ceny zaczynały się od 100 zł/os przy czym wybór był ograniczony do minimum i warunki oferowane były na dosyć niskim poziomie. Średnia cena kształtowała się w okolicach 400 zł/osobę. Ciekawostka: w każdym apartamencie jeden z pokoi dedykowany jest jako schron bombowy. Ma stalowe żaluzje, grube stalowe drzwi i grube ściany.
Noclegi w Betlejem
Baza noclegowa w Betlejem jest w miarę dobrze rozwinięta, na przykład macie możliwość spać w Hotelu Banksy’ego – The Walled Off Hotel, http://www.walledoffhotel.com/, który jest zdecydowanie wart odwiedzenia, ale jest też sporo innych hoteli. Ale można też inaczej. My skorzystaliśmy z gościny rodziny palestyńskiej, u której spędziliśmy całe święta Bożego Narodzenia. Bardzo polecamy to miejsce prowadzone przez cudowną rodzinę Mirvate i Anwara. Jeśli chcielibyście skorzystać z ich gościny, napiszcie do nich na: https://www.facebook.com/anwar.bannoura.5. Warunki mieszkaniowe są bardzo proste, ale wszystko co potrzebne jest na miejscu.
Transport
- Poruszanie się na miejscu
- Komunikacja miejska i taxi- taksówki są drogie. Przejazd z nieodległego lotniska w Tel Aviv do centrum to koszt 150-300 zł w jedną stronę. Taksówkarze dodają opłaty za większy bagaż czy więcej niż 3 pasażerów. W Izraelu funkcjonuje aplikacja GETT, dzięki której możecie zamówić taksówkę. Na szczęście transport publiczny jest dobrze zorganizowany i w akceptowalnych cenach. Na lotnisku w Tel Aviv kupcie sobie kartę Ravkav (można ją też kupić później w całym Izraelu, https://ravkavonline.co.il/en/), która pozwala Wam jeździć komunikacją miejską i międzymiastową w racjonalnych cenach (średnio 6 zł za przejazd). Kartę doładowuje się w praktycznie każdym sklepie a następnie odbija w autobusie/pociągu. Komunikacją miejską można też przejechać z lotniska i na lotnisko w Tel Aviv. Karta Ravkav działa też w większości przypadków komunikacji międzymiastowej. Autobusem numer 445 dojedziecie do centrum Tel Awiwu, jest to bardzo wygodna opcja, bo autobus zatrzymuje się w centrum często i dojeżdża do popularnych miejsc noclegowych.
- Samochód – Jeśli jedziecie w więcej niż 2-3 osoby, zastanówcie się nad wynajmem samochodu – z racji wysokich cen autobusów międzymiastowych opcja ta wydaje się sensowna, jeśli planujecie zwiedzanie większej liczby miejsc. My skorzystaliśmy z tej opcji, wypożyczając auto w Tel Avivie i zwracając je w Eilacie. Paliwo to koszt ok. 6-7 zł/l (ceny styczeń 2020), ale Izrael jest bardzo mały, więc nie spalicie za dużo. Uwaga na ruch drogowy – styl jazdy już bliskowschodni – Waszych błędów (pomyłka na drodze, zły pas itp) nikt wam nie wybaczy i zostaniecie wytrąbieni. Jednocześnie drogi są dobre, ruch umiarkowany a jeździ się bezpiecznie.
- UWAGA: Wjazd na teren Zachodniego Brzegu Jordanu wynajętym samochodem jest przeważnie niedozwolona, ponieważ nie jesteście objęci ubezpieczeniem. Samochód można zostawić na granicy na parkingu lub zaryzykować i wjechać…
Zwiedzanie
Zwiedzanie – O ile jedzenie i noclegi w Izraelu są drogie, to zwiedzanie jest tanie. Przede wszystkim wiele miejsc (szczególnie z chrześcijańskiego kręgu kulturowego) możecie zobaczyć za darmo. Pozostałe atrakcje (niemal wszystkie) zobaczycie w ramach Israel Pass (https://www.israelpass.biz/) która może być kupiona online lub wraz z RavKav. Pass oferuje dobre zniżki i pakiety wejść. Warto też zwrócić uwagę, że nawet pakiet maksymalny – wejście do wszystkich parków to koszt niecałych 200 zł, co w realiach cen Izraela jest jak za darmo.
Izrael – bezpieczeństwo
Ogólnie rzecz biorąc jest bardzo bezpiecznie. Dużo policji na ulicach oraz kulturowy tygiel sprawiają, że turyści nie są obiektem natrętnych zaczepek. Jest jedno ALE… byliśmy w okresie, gdy dochodziło do wzajemnych ostrzałów rakietowych między Strefą Gazy a Izraelem, więc istniało ryzyko znalezienia się w zasięgu rakiet. Wprawdzie Izrael ma niesamowicie skuteczną obronę przeciwrakietową, ale niebezpieczeństwo istnieje. Izrael udostępnia aplikację Red Alert, która ostrzega wszystkich o zbliżającej się rakiecie. Aplikacja ma dać czas na ukrycie się w domowym schronie, jednak jest to czas liczony w sekundach, do minuty-dwóch. Ot, taka lokalna specyfika… Przyjeżdżając do Izraela musicie mieć świadomość, że jest to teren potencjalnie narażony na konflikt zbrojny czy to wewnętrzny (Zachodni Brzeg, Strefa Gazy), czy zewnętrzny (Iran, Syria). Warto więc na bieżąco śledzić komunikaty polskiego MSZ w zakresie bieżącej sytuacji w regionie.
Izrael i Palestyna – inne informacje
- Język– bez problemu dogadacie się po angielsku w niemal każdym punkcie zarówno w Izraelu jak i Palestynie. Komunikacja nie stanowi problemu.
- Pieniądze – przez cały wyjazd korzystaliśmy z Revoluta i innych kart wypłacając pieniądze z bankomatów, ponieważ była to najbardziej korzystna finansowo opcja. Czerwone bankomaty banku Hypoalim nie pobierają prowizji. Kantorów nie ma za dużo, ale przyjmowane są w nich zarówno USD jak i EUR.
- Walutą obowiązującą zarówno w Izraelu jak i w Zachodnim Brzegu Jordanu jest Izraelski Szekel.
- Zachodni Brzeg Jordanu (West Bank) to część Palestyny, którą można zwiedzać, to tutaj znajduje się Betlejem. Wjazd na teren Strefy Gazy jest niemożliwy. Czy warto? TAK, TAK, TAK!! Czy jest niebezpiecznie? Według nas nie, turyści to podstawowy dochód tego terytorium i są oni objęci szczególną opieką. Więcej o Palestynie przeczytacie w kolejnej części wpisu.
Jeśli nasuwają się Wam jakieś pytania odnośnie organizacji wyjazdu do Izraela, piszcie śmiało – w komentarzu lub na kontakt@byledowakacji.com. Teraz zapraszamy do przeczytania wpisów, które powiedzą Wam o tym, co warto zwiedzić w Izraelu i dlaczego mur graniczny wzbudza w nas tak mieszane uczucia. Zapraszamy!!
Drugą część wpisu (Tel Awiw, Jerozolima i inne) przeczytacie tutaj a trzecią (Izrael Południowy) przeczytacie tutaj, Zapraszamy!
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi wpisami i relacjami z podróży? Nic prostszego, polub nas na https://www.facebook.com/byledowakacjiblog/ i na https://www.instagram.com/byle_do_wakacji/, Zapraszamy!